Klimaatproblemen door stijgend energieverbruik

Toekomstig energiegebruik leidt niet tot tekorten, maar wel tot klimaatproblemen 
 
De komende decennia zullen er voldoende voorraden aan gas en olie zijn, ook al neemt de vraag naar energie toe. Zorgen over een aanstaande uitputting van de fossiele voorraden zijn daarom niet terecht. Wel zal de verbranding van fossiele brandstoffen tot meer klimaatverandering leiden. Om de wereldwijde temperatuurstijging te beperken, is het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen noodzakelijk. Om dat doel te bereiken zullen ontwikkelingslanden substantieel moeten bijdragen. 
 
Dit zijn de belangrijkste conclusies van onderzoekers van het Centraal Planbureau (CPB) en het Milieu -en Natuurplanbureau (MNP). In de  uitgebrachte studie wordt 40 jaar vooruit gekeken, waarbij de nadruk  op Europa ligt. 

Geen schaarste 
De economische ontwikkeling leidt tot een grotere vraag naar energie. De eerstkomende decennia zal het aanbod van olie- en gasvoorraden voldoende zijn, zelfs wanneer de economie wereldwijd sterk groeit, zo beweren de onderzoekers. Zorgen over een aanstaande uitputting van de fossiele energiebronnen zijn daarom niet terecht. Technologische verbeteringen maken het mogelijk meer olie en gas te vinden en economisch rendabel te winnen. Daarnaast zal olie uit niet-conventionele bronnen, zoals de teerzanden in Canada, het verminderde aanbod van conventionele olie steeds meer opvangen. Door technische verbeteringen aan de vraagzijde neemt bovendien het energiegebruik per eenheid product steeds verder af. Door al deze factoren zal de olieprijs daarom naar verwachting in de komende decennia structureel niet veel veranderen.   
De rol van gas in de energievoorziening wordt belangrijker. Gezien het opraken van de eigen gasvoorraden zal de EU sterker afhankelijk worden van gas uit andere regios, zoals Rusland. Ook de gasprijs zal op langere termijn niet veel veranderen. Omdat er, mondiaal gezien, nog ruim voldoende gasvoorraden zijn, zal de groeiende vraag niet leiden tot grotere schaarste, maar tot extra activiteiten bij het zoeken en exploiteren van nieuwe gasvelden en het ontwikkelen van nieuwe routes voor de aanvoer van gas.  
 
Wel klimaatproblemen 
Verbranding van fossiele brandstoffen leidt via de uitstoot van broeikasgassen tot klimaatverandering en veroorzaakt daardoor schade aan de natuur. De komende veertig jaar blijft de gemiddelde opwarming in de wereld waarschijnlijk nog beneden de 2 graden Celsius, de klimaatdoelstelling van de EU. Zonder aanvullend klimaatbeleid wordt die grens daarna waarschijnlijk overschreden. De schade aan natuur en verminderde beschikbaarheid van water voor landbouw en drinkwater kunnen aanzienlijk zijn. Behalve door het energieverbruik komt dit ook door de toename van landgebruik voor economische activiteiten waardoor het leefgebied van planten en dieren kleiner wordt. De negatieve effecten zijn op het zuidelijke halfrond het sterkst.  
  
Om ook op termijn de klimaatdoelstelling van de EU te halen zal waarschijnlijk aanvullend klimaatbeleid nodig zijn, tenzij als gevolg van lage economische groei en de aanpak van lokale milieuproblemen het gebruik van energie daalt. Om de doelstelling te halen moet voor 2025 de stijging van de uitstoot van broeikasgassen worden omgezet in een daling. Dat betekent dat de beperkingen aan de uitstoot van broeikasgassen verder moeten gaan dan de huidige Kyoto-verplichtingen. Een bijdrage van ontwikkelingslanden is daarbij onontbeerlijk.

De volledige publicatie is voor €15,- te bestellen bij het Centraal Planbureau en tevens  (gratis) beschikbaar als PDF-bestand op de website van het CPB.